Bart Smits – In 2000 verscheen het boek ‘Op ooghoogte, een portret van een postmodern geloof’, van Herman Wiersinga. Daarin schrijft hij onder meer over het kwaad dat de traditionele geloofsvoorstellingen, met name bepaalde dogma’s, aangericht hebben en nog steeds aanrichten. Daaraan moest ik denken toen ik het boek: ‘Leef je eigen mythe’, met als ondertitel ‘religie, mythen en ons zelf’ las.
De auteur, Harm Knoop, heeft het over de angst die in zijn jeugd het rechtzinnig geloof met zich meebracht: ‘tegen de angst, het angstig besef dat ik het niet waard was bemind te worden en te beminnen,’ zo formuleert hij het. Hij hoopte die angst kwijt te raken door theologie te gaan studeren. Dan zou hij dichter bij God komen. Tot hij tot het inzicht kwam dat het bij het lezen van de Bijbel steeds over anderen ging, niet over hem.
Stap voor stap kwam hij er achter dat religie niet over een ander, of de Ander gaat, maar over jezelf. Geïnspireerd door het werk van Carl Jung en de mythologie van Joseph Campbell beschrijft Harm Knoop zijn weg door religie en leven: ‘Religie is niet iets van ‘buiten’, maar van ‘binnen’, dat wat we in ons meedragen.’
Hij vertelt over mythen, sprookjes, dromen en religieuze verhalen en voorziet die van zijn specifieke uitleg. Alles wat hij schrijft is niet nieuw. Dat de Bijbelverhalen gelezen moeten worden als een metafoor, vinden we ook bij vele andere moderne theologen terug, zoals Nico ter Linden en Cees den Heyer. Maar het verhaal over zijn religieuze ontwikkeling van ‘geharnaste orthodoxie’ naar vrijzinnige (hij spreekt zelf liever van vrijmoedige) religiositeit is interessant om te lezen.
Leef je eigen myhte. Over religie, mythen en ons zelf, Harm Knoop, uitgeverij Valkhof Pers, € 18,50
Bron: www.doopsgezind.nl
Vrijzinnig Zuid-Holland